E Serie Cu a Laga Tur Hende ta Pensa

by | Apr 29, 2024 | Movies, POP Culture

TW/ abuso/ agresion sexual

Wel… esnan cu a wak e anto. 

‘Baby Reindeer’ a sali dia 11 di april ultimo. Manera candela den un mondi hopi hende tabata papia di dje ariba medionan social. Ami mes no tabata sa di dje te ora cu mi a wak un post ariba un pagina di Facebook cu mi ta sigui. E administrado di e pagina ta tocante con e no tabata por stop di pensa ariba e serie despues cu el a caba di wak e. Ami a pensa cu ta un exaheracion y posiblemente un “hype” sin nodi.

“Spoilers” na caminda

Cu un total di 7 episodio, ‘Baby Reindeer’ ta conta un storia dramatico, pero extremedamente relevante. Apesar di mi esfuerso pa keda leu di “spoilers”, toch mi a haya algun informacion prome cu mi a cuminsa wak e serie. Paginanan di Facebook cu ta papia di salud mental cu mi ta sigui ya a menciona e palabra ‘stalking’, dus ya mi tabata tin e expectativa cu esaki lo ta e topico principal… kisas? Wel, si y no. Baby Reindeer ta bay un poco mas profundo cu esey y realmente mi ta kere cu e serie aki ta bay habri porta of por lo menos pone un poco lus ariba e topico tabu cu ta abuso sexual contra hende homber.

Apesar di tur e conmocion mi tabata basta prepara pa enfrenta e topiconan den e serie. Mi por duna credito na mi experencia trahando na Fundacion Respeta Mi pa e parti aki. Durante mi tempo como trahado preventivo mi por a profundisa den e topico di abuso (di mucha). Sinembargo e topico di abuso no ta uno facil pa guli.

E episodionan ta “fast-paced”, pero por ta dificil, pa e persona cu ta wak e serie. Tin ora bo lo haya bo mes ta papia cu Donny. Bo lo purba conseh’e y te hasta perde pasenshi ora su accionnan no ta haci sentido, pero ora bo experencia abuso bo tin bo mesun proceso. Door di e informacion cu mi tin di trauma y abuso, e accionnan di Donny tabata haci, den mi parecer, perfecto sentido. 

Cultura

Hopi biaha mi tabata bisa den charlanan cu den un cultura machista hende hombernan lo tin mas dificultad pa papia di nan emocionan. E consecuencia di esaki ta cu si un hende homber mester pasa den cualkier forma di abuso, pero especialmente abuso sexual, e lo bay tin dificultad pa papia tocante esaki y ken sa, porta lo pasa henter su bida sin “disclose” esaki na un persona. Den e serie Donny ta menciona con el a keda den un ambiente misogino y cu poco espacio sigur pa por conta un persona. E no por a ni conta su pareha despues di e abuso sexual. Den un escena Donny y su pareha tabata purbando di tene relacion sexual. Su pareha tabata kier, pero e no. Consecuentemente su pareha ta stop cu e intento pa haci sex y ta lanta bay, despues e ta muda for di su cas, lagando su ex atras hunto cu su mama. 

E ta mas dificil pa un hende homber bisa ‘no’ na sex compara cu un hende muhe? Den un cultura machista bo sexo ta haci un diferencia? Pa algun rason ami semper a considera Latino America un poco machista compara cu paisnan di Europa, pero ayera mi a cuminsa pensa cu esaki ta un pensamento iracional di mi parti cu falta di argumento necesario pa por sosten’e. Donny ta encontra su mes na London, un ciudad icono, cu tambe por ta machista y caminda cu masculinidad toxico tambe tin un raiz cu ta haci daño social.

Menor/ adulto

Nos pens’e bon, ora ta trata di prevencion, mayoria biaha nos ta pensa ariba muchanan ora nos ta vocifera inkietud tocante abuso sexual. Baby Reindeer ta ilustra cu adultonan por ta mesun vulnerabel cu muchanan. Mi a realisa atrobe con importante e ta pa confia bo “gut feeling”. Donny tabata den un situacion vulnerabel. Cu tur su entusiasmo el a muda pa un otro ciudad pa persigui su soñonan. Na comienzo el a encontra turbulencia, pero a keda semper cu e mesun motivacion pa sigui purba, aunke cu e keda cay na caminda. Durante su biahe el a conoce un persona, un escritor. Inmediatamente nan a “click” y nan a cuminsa combersa cu otro. Den nan relacion (di trabou) obviamente tabata tin un desbalans di poder. E meneer escritor tabata mas grandi di edad, tabata conoce e ambiente di e ciudad nobo y e tabata den un posicion di poder. El a priminti Donny cu nan lo traha hunto y e tabata coach Donny cu skirbimento. Donny a wak esaki manera un oportunidad cu e no por nenga. Sin sa cu ya caba e persona a cuminsa cu tactica di grooming.

Reaccion traumatico

Prome cu mi a cuminsa wak e serie aki mi no tabata sa cu e topico di abuso sexual lo bin dilanti, pero asina cu mi a wak con Donny a responde na Martha, e persona cu tabata acosa Donny pa algun tempo, mi tabata sa inmediatamente cu Donny mester a pasa den algo mas. Algo a bisa mi cu e no tabata hayando solamente un reaccion traumatico. Donny no a solamente “freeze”, e tabata hayando memoria di algo. 

Si algun di boso a pensa pakico Donny no por a pusha Martha den e awa y core bay ora cu Martha a agredi’e sexualmente door di gara su parti priva, ta pasobra Donny su curpa a freeze, e tabata incapas di move, incapas di papia, incapas di defende su mes. E reaccion aki, tambe conoci como “camouflage”, ta un di e maneranan mas comun di reacciona cerca personanan cu a yega di exprencia abuso sexual.

Pakico bo no a raporta?

Ora cu Donny a dicidi di bay denuncia Martha na polis pa e acoso cu e tabata sufriendo pa mas di 6 luna, el a haya su mes confronta cu un pregunta. “Pakico bo no a raporta mas prome?” Den e disciplina di husticia mi lo compronde pakico un polis lo haci un pregunta asina. Pensando e bon e no ta un mal pregunta. Personanan cu a pasa den abuso tin diferente motibo pakico nan por prolonga pa haci un denuncia, por ehempel miedo, berguensa, falta di apoyo, falta di confiansa den sistema hudicial, etc. Cual sea e rason, personanan cu a experencia abuso di un forma of otro tin un rason valido pakico nan no a yega conta un persona di e abuso y/ of haci un denuncia. Tin ora no ta loke nos ta bisa pero e manera di cual nos ta bisa algo por tin un impacto (negativo) ariba sobrevivientenan di abuso. Semper nos, especialmente profesionalnan cu ta traha den sector social, educacional y den e caso di e serie husticia, mester tene cuenta cu esaki y wak e situacion for di un lens trauma informa. E no ta na su lugar pa nos cuestiona pakico un persona cu e experencia abuso a tarda pa bin dilanti cu su storia y/ of haci un denuncia. Es mas, un sobreviviente debe nos net nada. Si e kier conta, e por. Si e no kier conta, nos no tin net nada di exigi! Ora e ta sint’e cla e lo papia, nos mester respeta esaki y duna e espacio necesario.

Tactica di ‘grooming’

Den e serie bo por wak con Donny ta bira victima di grooming door di Darrien. Donny su vulnerabilidad, den un ambiente nobo, cu poco experencia, lo hacie e prooi “perfecto” pa Darrien. Djis pa ta duidelijk mi no ta culpabilisando e victima, si no mencionando factornan di riesgo. Apesar cu Donny ta menciona den su monologo ora cu el a “disclose” e abuso, cu e tabata “naive”, esaki ta su manera di pensa cu e ta culpabel pa loke a sosode. E culpa semper ta 100% den man di e abusado cu a tuma e decision consciente di abusa di Donny. 

‘Grooming’ por ta algo dificil pa splica. Mayoria biaha ora di haci e pregunta tocante e nificacion di ‘grooming’ hende lo defini esaki como un proceso ora bo ta haci bo mes limpi, door di corta huña, feita, wax, etc. Nos por te hasta pensa ariba ora nos hiba nos mascota cerca un profesional pa e corta lana y huña. Mayoria bes nos no ta pensa ariba ‘grooming’ como un tactica cu abusadonan sexual ta uza pa crea un relacion di confiansa cu un meta: abusa sexualmente den cualkier forma di nan victima. Tin ora te hasta esnan rond di e victima e abusado lo purba ‘groom’. Ultimo tempo mi a realisa cu grooming no ta pasa solamente cu e meta di abuso sexual, pero e por wordo uza en generalmente cu otro proposito tambe, p.e. “Scamming”.

Den Baby Reindeer Darrien ta crea un amistad cu Donny. Lag’e sinti manera e tin interes den su trabou. Tiki tiki el a crea un laso di confiansa. Grooming ta pasa den etapanan, e no ta mara na un periodo specifico, y ta varia pa cada persona y situacion. Den e caso di Donny, e persona ta ofrece droga y ta lag’e sinti manera cu ta masha normal como escritor pa “uza” na momento di traha. E abusado a scoge pa uza droga como un forma pa controla Donny, pa asina e por abusa di dje y Donny no por defende su mes y hera no por ni corda kico a pas’e. E prome biaha Donny a logra bisa “no”, pero e siguiente biaha esaki no tabata e caso, pasobra Darrien a duna Donny un droga mas fuerte cu a pon’e bay ariba un trip pisa, sin cu por corda kico a pasa. 

Mi tin sigur cu varios persona lo ta manera “huh”, dicon el a bay bek si el a wordo mishi inapropia y sin consentimento door di un persona. E contesta no ta asina simpel. Donny mester tabata tin su rasonnan. Kisas el a pensa cu tabata un fout cu Darrien a haci (e lo no hacie mas), porta e mes tabata sinti culpa (un sentimento comun cu personanan cu experencia abuso sexual), kisas e mes no sa cu el a caba di pasa den abuso?

Mayoria bes muchanan no sa cu nan ta pasando den abuso, pero esaki ta igual pa adultonan tambe? Tin ora nos ta asumi cu como adulto nos no por cay den engaño, pero esaki no ta berdad. Nos tur por wordo manipula y esaki ta exactamente loke grooming ta haci, mansa un persona, cu kisas ya ta vulnerabel, pa asina prepar’e pa e abuso. Pa mas informacion di grooming lesa aki

E abusado

Tin ora nos ta pensa cu un abusado ta un persona desconoci. “Stranger danger” tabata un campaña den decada 80, y varios di nos a lanta ta scucha pa no tuma nada di hende straño. Ta parce cu e ta un reaccion automatico ora cu nos pensa ariba un abusado, cu ta trata di un hende straño. E ta logico tambe, pasobra e idea cu un hende cerca di nos, cu nos stima y conoce kier haci nos daño, ta simplemente incomprensible. Den caso di e serie nos ta bolbe wordo enfrenta cu e hecho cu e abusado, Darrien, ta un conoci di Donny. Fuera di esey, Martha, e acosado di Donny ta un hende muhe, recordando nos cu hende muhe tambe por ta un abusado. No solamente Martha a acosa Donny, pero el a agredi’e tambe sexualmente.

Triggers y manifestacion di trauma

Honestamente ora cu Donny mester a bandona e cas di su ex suegra, pasobra Martha a tira e ex di Donny cu un diet coke, mi a kere cu Donny lo bay sinti’e sumamente “triggered” den e ambiente nobo, caminda tabata tin droga. Mi a pensa cu esaki lo bira kisas demasiado pa e maneha, pasobra apart di droga e cas tabata caotico ora cu tabata tin fiesta. Donny a mustra hopi resiliencia apesar di tur e dificultadnan cu el a enfrenta. Un cierto rato mi a te hasta pensa cu Donny tabata corda mi un poco ariba “The Joker”, pero loke ta remarcabel ta cu e serie aki ta basa ariba e bida di e escritor y actor den e serie, Richard Gadd. Loke sigur a haci un diferencia grandi ta e apoyo incondicional di su mayornan, cual ta un factor sumamente importante pa cada proceso di sanacion di un persona cu a experencia abuso (sexual).

Algo cu sigur ami lo kier sigui investiga ta e hecho cu Donny tabata keda pensa ariba Martha y casi e no por a stop, e tabata manera un impulso. Ora cu e tabata haciendo sex cu su pareha trans, Teri, e tabata imaginando Martha bou di dje. Ami no sa si por categorisa esaki como un forma di trauma-bonding of e tabata hayando un reaccion emocional ariba e situacion.

Salud mental

Mi a purba di no label Martha. Mi no a ni kibra cabes pa pensa ariba e diagnostico cu e por tin. Mi kier a haci un joke y termina e articulo aki cu ‘Sent from my Iphone’ pero realmente mi ta hay’e un poco cruel. Martha tambe tabata mester ayudo y profundamente mi ta kere cu Martha tabata wak Donny manera un mechanismo di ‘cope’ pa anda cu su dolornan. E copi thee cu Donny a ofrece Martha a lag’e sinti mira, kisas despues di hopi tempo. Martha mes ta indica den e ultimo minuut di e ultimo capitulo cu el a lanta den un ambiente insigur. E tabata wak nan pleita, indicando cu el a experencia eventonan traumatico cu molde’e den e persona cu el a bira. Un cos si, bo trauma no ta hustifica actonan di maltrato y cada ken ta responsabel pa busca ayudo pa nan salud mental. Lamentablemente Martha di victima a bira abusado. Esaki ta algo cu por pasa, pero atrobe mi ta bolbe ripiti, bo trauma no ta duna bo un “pass” pa abusa di otro. 

Homber tambe ta yora

Un di e cosnan cu mas mi ta anticipa ta cu e serie aki lo habri porta na e topico di masculidad positivo. Hombernan tambe por pasa den abuso y si, hombernan tambe ta yora. Un homber lo no bira menos homber si e pasa den abuso of si e yora. E ta okay pa pidi ayudo. Nos mester di mas espacio sigur pa nos hende hombernan papia di e topiconan aki y simplemente expresa nan mes. Mi ta keda cu dede crusa cu e serie aki lo haci e diferencia. Asina ta, conseha y asegura tur e hende hombernan den bo bida cu ta okay pa papia di nan sentimento. Claro cu nan lo por rechasa e idea aki e prome biahanan, pero poco poco nan lo por sinti mas comodo conbersando mas y mas di nan emocionnan cu nan ta custuma sconde. Nos tin un caminda largo ainda pa bay, pero cada paso ta conta!

Danki pa lesa e articulo largo aki. Mi a skirbi’e cu hopi amor. Si abo a wak e serie aki comparti bo pensamentonan cu mi.

Cuida curpa!

0 Comments

Latest Posts

This Music Video Truly Madly Deeply Gave Me Anxiety As a Child

Yesterday was the last day of my spring break. Schools will open back up tomorrow, and I'm returning to work. As usual, I wash my hair on Sundays. It was boiling today, so I knew I needed to make my bathroom experience as pleasant as possible. I was in the mood to...

Big Bad Brown Book

My mom's cousin gave me this book when I was 7. I loved reading it as a child because it had so many pictures on every page and was easy to read. One day, I took it to school, and I wanted the teacher to read a story or two in class. I remembered the teacher looking...

Random Book Review

Doing book reviews again! This year, I want to read more. Doesn't matter what; I just want to read. If you have any recommendations, please let me know. Right now, I'm reading anything under the bookshelf of my little sister's desk (my desk, too!).  Why this...

Everyone Tap In. Let’s See You At 21

Querido diario, Papiamento, claro cu si! Mi sa, e titulo ta zona straño y porta bo ta custuma lesa mi storianan na Ingles, pero e aña aki mi a dicidi di reta mi mes door di skirbi mas contenido na Papiamento. Mi ta bayendo un curso tur diasabra di Papiamento. Ayera mi...

Do you dare…?

Dear Diary, It's been a few (crazy) months since I last wrote you. A lot has happened. My four blank walls and (mostly) myself have decided not to wait any longer and to just pour it out. I came to you the most this year when my head was packed and I had "negative"...