Mi no por baha cu vakantie

by | Jul 12, 2025 | No Ficcion, Papiamento

Okay, mi a baha cu vakantie caba. Fisicamente mi no mester bay trabou. Mi por keda mas largo riba mi cama, ignora e alarma(nan) te ora cu ami ta haya ta bon of te ora mi casa cuminsa hala rosea pisa (manera cu esey ta bay para mi di “hit snooze”). Mentalmente ta den mi oficina cu dak tur pela (mi coleganan of bishitantenan so lo compronde kico mi kiermen cu esaki). E siman aki un amiga a puntra mi con mi ta sinti awo cu vakantie a cuminsa. Dificil pa contesta. Mi curpa y mente a anhela asina hopi pa e “teacher’s perks” di tin vakantie grandi hunto cu studiantenan. Boso sa e sentimento di “it doesn’t matter anymore”? Wel algo asina mi ta sintiendo. 

Articulo di trabou (ay no)

Mi tin hopi tempo sin skirbi un articulo relaciona cu trabou. E ultimo biaha cu mi a haci esaki ta ora cu mi tabata na mi trabou anterior. Mi a bay check y ta exactamente dos aña pasa cu mi a publica “When You Leave a Job”. Ainda mi ta feliz na mi trabou actual. Ken por a pensa cu miho pago y beneficio lo haci trahadonan mas feliz y satisfecho? Biniendo di sector social, riba dje no gubernamental, e cambio tabata un “switch-up” (te cu awo).

Maldito “Output subsidie”

Traha na un N.G.O. basicamente kiermen cu bo ta na misericordia di bo directiva, despues cu e sistema di subsidio a cambia na 2017. Asina ta, si bo directiva no ta worry cu nada, nada lo move, nada lo cambia, e organisacion ta stagna den tur sentido di palabra, especialmente bo salario. No worry, directiva lo purba convence bo cu e yerba no ta berde otro caminda y cu bo ta exactamente unda Dios kier pa bo ta. No pa falta niun Dios respet, pero ami no ta un conformista. Apesar di tur contratiempo mi a keda cu ambicion.

Kerido lesado, si nan no ta bay paga bo loke bo merece, por lo menos exigi un poco respet. Ami a keda para duru, pero tin ora e miho cos pa bo haci ta aleha di un situacion toxico. Kisas e yerba no lo ta berde otro caminda, pero bo a tuma e prome paso caba di scoge pa muha bo mesun yerba prome. Un paso excelente di amor y cuido propio. Si, e ta dificil, pasobra bo tin gana di strangula nan (metaforicamente) pa “gaslight” bo pa asina hopi tempo. Bo lo laga hende cu si tabata maraviyoso atras y si, e ta un privilegio di por scoge y bay (no ta tur hende por laga un trabou cu ambiente toxico).

Spula Krijt FOMO

Okay, dus pakico mi no por bay cu vakantie? Kico ta asina preocupante? Kico tin mi mente secuestra cu no por permiti mi disfruta di mi dianan liber cu mi tin derecho riba dje? Kisas ta e Spula Krijt FOMO? Kico por yuda mi den mi transicion pa vakantie grandi? Na scol basico, te hasta na mavo/havo mi tabata bay na mi wela riba e ultimo dia di scol. E tabata canta un cantica pa mi, wel pa nos tur. E tabata canta pa mi prima y primonan tambe. Mi no ta bay divulga e letranan awo, pero boso lo wak e y cant’e na su debido tempo. 

E ta tuma un docente

Mi no ta bay gaña mas. Mi sa bon bon kico ta molestia mi. Algo cu nos sa scucha y bisa, pero nunca ta para keto ken tur ta sali afecta door di un sistema cu no tin victimanan na pecho, pero cua pais si? Aparentemente e lista di Epstein ta un mito. Si abo sa di un pais cu si ta yuda victimanan, educa mi un rato. Comparti cu mi, duna mi un gota di speransa.

Antes, na mi trabou anterior, mi tabata imagina e frustracion di docentenan ora cu nan studiantenan ta den un situacion di insiguridad. Docentenan ta haci nan best, segun nan, pero “nada” ta wordo haci. Semper mi a pensa, cu kisas den bista di e docentenan niun instancia ta haci nada. Den cierto grado mi tabata te hasta defende algun di e instancianan cu e docentenan tabata critica asina tanto.

Man mara

Awo cu mi ta traha na un scol y ta comparti e preocupacionnan hunto cu e docentenan mi perpectiva a cambia. Awo mi ta compronde y por mustra mas compasion y empatia na docentenan. Bo ta imagina bo cu un docente bo dilanti cu su curason ta kibra pa yuda su studiante? Cu un urgencia pa proteha y salvaguardia, pero cu mannan na candal. Un sentimento horibel. Loke ta mas horibel? Ora e ta mas cu claro cu e sistema di proteccion ta fayando, apesar di esfuersonan autentico di profesionalnan. 

Lamentablemente e aña aki cu mi a haya sa kico profesionalnan ta sinti ora bin cambio den maneho. Na 2018, ora cu mi a bolbe bek Aruba, mi no a sintie mucho. Gobierno a di introduci Social Crisisplan na 2018, dunando varios oportunidad pa trabou na profesionalnan (temporalmente), tanto lokaal y internacional (no ami). Mirando bek, hopi “great” pa tur e iniciativanan cu a cuminsa y proyectonan enforsa.

Papia cu bo hendenan

Unda “management”, semper ta dal nan tenchi ta door di keda sin scucha di profesionalnan den veld (mi kiermen “field workers” no “beleidsedemedewerkers” riba schaal 13) y mi kiermen echt scucha. No djis gaña bin un rato hari yena nos cara cu baba, saca potret pa publicidad barata y pa desaparece pa no papia nunca mas di e retonan cu nos a papia di dje. Stop di gaña worry! Mi ta bisa bo cu si profesionalnan mester cuminsa papia, gobernantenan lo no tin niun caminda di sconde, pero nos ta scoge pa “play along” cu e fachada (si, mi lambe ta culpabel). Demasiado biaha mi a scucha: nos mester di nan. Ami ta bisa nan mester di nos, pa nan PR. Pa nan luci ora cu campaña ta cerca (eye-roll emoji).

Nunca mi a sali

Apesar cu mi no ta den sector social mas e ta sinti mescos cu nunca mi a sali. Enseñansa y sector social ta bay man den man. E ta pret cu ora cu a haci mi PDG, un di e motibonan principal tabata pa mi no enfrenta e reunionnan cu no tin fin di caba, directiva cu djis t’ey pa t’ey, hacimento di bunita durante actividadnan djis pa paar di “likes”. Mi tabata kier ta ami cu mi klas, den harmonia. Semper mi a bisa cu mi a nace pa por eleva conocemente y habilidad di otro. 

Awo mi ta mas den shirishiri di e problema, pero mi team kisas ta e ultimo speransa den bida di un mucha. E ta un trabou asina importante, bunita, pero cu ta cansa e alma. Especialmente ora cosnan no ta cana. Ora bo kere cu otro, mescos cu bo, t’ey pa e mucha pero no ta asina. Mi ta cuminsa puntra mi mes, tur e esfuersonan di profesionalnan, incluyendo mi mes, tabata envano? E ta asina dificil pa wak e situacion for di un lens “trauma-informed”?

Hala rosea (anto ripiti e biahanan necesario)

Cada dia cu pasa, den e trabou aki, mi ta reflexiona. Mi ta pensa kico lo pasa si un dia mi perde mi sentimentonan, si mi keda sin emocion, mi perde sensibilidad, con mi lo funciona como un persona? Con mi lo funciona como un profesional? Mi no ta kere mi lo por. Empatia ta un di e ingredientenan pa e base di un bon comunicacion. Si mi perd’e, simplemente mi lo no por funciona, mi lo no por ta Jeanmiree mas.

Mi a purba cubri algun di mi pensamentonan den e articulo aki. Normalmente mi lo cansa mi diario, pero mirando cu mi a haci esey den e articulo anterior caba mi no kier a hacie atrobe. Apesar di ta sinti mas lihe despues di skirbi e articulo aki, mi ta sinti e conopinan den mi garganta ainda. Nan ta forsa nan mes bay ariba te pa mi cabes y nan ta primi. Mi ta kere esey ta e rabia y iritacion scondi bou di e otro emocionnan.

Centro di Husticia?

Mi ta wak e edificio banda di Island Finance riba J.G. Emanstraat cu mester a habri pa yuda victimanan na un manera mas eficiente. Mi tin casi cinco aña ta tende di e centro aki. A traha un bunita edificio prome cu eleccion 2024. At’e para ey! Manera otro proyectonan sin lus den horizonte di ki dia nan lo continua.

Ki dia lo tin un organisacion mas “victim-focused”? Ki inhusticia, mientras victimanan ta keda atras den un abismo cu profesionalnan cu no ta capacita pa anda cu casonan di abuso (sexual), cu un sistema kibra na pida cu ta traha los di otro cu miedo di mete den cura di otro (boso sa e meme di Spiderman cu tur ta punta dede riba otro? Awel asina e ta sinti.) y cu un sin fin di stigma no solamente pa banda di organisacionnan, pero tambe comunidad. Mi sa cu tin varios colega, kisas mayoria, ta haciendo e miho cu nan por, pero tin algun cu mester considera un cambio di carera, pa boso mesun bienestar y sanidad.

Awo kico ami mes ta haciendo? Loke semper mi a haci, keda vocifera y aboga (maske mi mannan tembla), pero te cu ki extenso? Kisas p’esey mi mente no kier baha cu vakantie. Mi ta pensando riba mi proximo paso. Kico abo lo conseha mi?

Anto abo, profesional cu curason pa nos muchanan, danki pa keda pusha, danki pa keda persevera. Nos muchanan mester di boso.

Danki pa lesa y te otro biaha.

Cu amor,

Jammita

0 Comments

Latest Posts

Tempo ta Pasa Hopi Lihe

Luna di september ta casi bay laga nos. Mañan oficialmente herfst ta cuminsa. Temporada di herfst Tempo cu mi tabata biba na Hulanda mi tabata gusta wak e blachinan di mata cambia di colo. E temporada aki, mescos cu lente, ta duna bo un sensacion manera cu bo ta...

Mi Bishita na MANA

Riba un diamars, den higra di solo di 12or di merdia, mi casa y ami a dicidi di bishita Museo Arkeologico Nacional Aruba. Nos a para auto dilanti di Shoe Balloo y a cana bay rumbo museo. Nos a para leu cu e intencion di lunch na Santos despues. Mi kier a pasa bishita...

I Know What You Did Last Friday

My sister and I made a list this week of a few things we want to do together this summer. Last Friday, Main Street was on our agenda. That one was my idea, and my husband decided to tag along. In my mind, it was going to be a chill, adventurous walk. I didn’t plan...

E prome 19

Kerido diario, Sigur bo ta bay pensa mi ta bek ora cu cos ta pinta malo. E ultimo dianan por tabata mas trankilo, pero hey, aki menos cu tres siman nos ta baha cu vakantie.  Eigenlijk (si, e palabra ta existi y ta den e buki blauw di ortografia) e biaha aki mi ta...

Let’s Talk About Thunderbolts* (that apperently is called “The New Avengers” now) 

For the last couple of weeks, I've been living at the movie theatre (figuratively), but seriously, so many good movies are coming out, especially horror. Not a fan On May 1st, my husband and I went to see Thunderbolts* (on freaking Labor's Day), which I later felt bad...